Onderwijs

Hoe motiveer je jezelf?

Studeren is leuk. Maar studeren kan ook lastig zijn. Zeker als je een thuisstudie doet. Want hoe houd je jezelf aan het werk? Hoe voorkom je studie-ontwijkend gedrag? In deze blog passen we een paar motivatietheorieën toe voor zelfstudie.

Twee bekende motivatietheorieën (SDT en EVT) noemen onder deze factoren die bijdragen aan motivatie:
– eerdere ervaringen met een vak/onderwerp (altijd al slecht in wiskunde geweest? Dan heb je nu ook geen zin…)
– wat het je oplevert (op korte en lange termijn; krijg ik er een cijfer voor, heb ik het nodig voor mijn werk, heb ik het nodig voor een vervolgstudie)
– wat het je kost (als ik nu ga leren mis ik een avondje uit met vriendinnen…)
– hoe interessant je het vindt/hoe gedreven je bent (je intrinsieke motivatie)

Vergeet eerdere ervaringen!
De eerste tip is heel simpel: vergeet eerdere ervaringen (of in ieder geval: probeer dat). Volwassenen denken anders dan pubers. Pubers die slecht zijn in wiskunde, kunnen het een paar jaar later wel leren. Bovendien kan een andere leraar, ander boek en een andere instelling van jezelf al veel verschil maken. Laat je dus niet ontmoedigen (over overmoedig raken als je ergens goed in was), maar realiseer je dat je nu opnieuw mag beginnen. Nieuwe start, nieuwe kansen.

Beloon jezelf
Schrijf eens voor jezelf op wat het je oplevert als je nu goed aan het werk gaat, op korte én lange termijn. Uit onderzoek blijkt dat dat echt kan helpen voor je motivatie. En beloon jezelf desnoods extra ( nu hard studeren is dit weekend naar de sauna; nu bij blijven met de planning scheelt later slapeloze nachten; nu deze studie halen geeft me mogelijkheid tot een leukere baan, etc).

Maak jezelf intrinsiek gemotiveerd
Tja… dat is een moeilijke. Volgens de SDT-theorie van Ryan en Deci wordt intrinsieke motivatie bepaald door autonomie (eigen regie, dus zelf kiezen wanneer je wat doet), gevoel van competentie (gevoel dat je het kunt) en gevoel van verbondenheid. Dat laatste betekent: als jij je verbonden voelt met je docent en/of studiegenoten, raak je meer gemotiveerd. Dus zoek elkaar op. Zelfs bij een thuisstudie is er vaak een discussieforum, maak daar gebruik van. Bezoek contactdagen en wissel nummers uit. Je kunt echt veel van elkaar leren. Aan autonomie kun je helaas weinig veranderen, en het gevoel van competentie kun je jezelf ook niet geven. Maar verbondenheid met anderen wel.

Formules omschrijven

Een formule invullen is vaak nog niet zo’n probleem. Maar wat als je ze eerst moet omschrijven? Dat kan lastig zijn. En als je niet oppast, maak je snel fouten. In dit artikel geven we een paar handigheidjes om dit op een handige manier aan te pakken. Voor de één werkt het, voor de ander niet: kies vooral de werkwijze die bij jou past!

Truc 1: De driehoek
Als voorbeeld gebruiken we de formule voor snelheid:

De snelheid bereken je dus door afstand te delen door tijd. Maar wat nu als je de snelheid en tijd weet en de afstand moet berekenen. Bijvoorbeeld: een auto rijd 67 km/uur. Hij rijdt 80 minuten. Welke afstand heeft hij afgelegd?

In dit geval rekenen we eerst de 80 minuten om naar uren: 80/60 = 1,33 uur (let op, dat is dus niet 1,20!). Maar wat moet je dan? Daarvoor kun je de driehoektruc gebruiken. We zetten de formule in een driehoek. Wat voor de = staat zetten we links, en wat boven de deelstreep staat zetten we bovenaan. Dan krijg je deze driehoek:

Leg nu je vinger op de onbekende variabele die je wil berekenen. In bovenstaand voorbeeld is dat de afstand, dus s. Dan krijg je deze driehoek:

De formule wordt dan: s = v x t.

En als je t wil berekenen, leg je je vinger op de t. Je krijgt dan dit:

Dus:

Dit werkt met elke formule met deze vorm, dus ook bij elektriciteit: p = U/I of R = U x I (in dat geval zet je dus R bovenaan en U en I onderaan in de driehoek).

Truc 2: kijk naar de eenheden

Stel je voor dat je de snelheid van iets moet berekenen (iemand loopt 5 uur en loopt in die tijd 30 km; wat is de snelheid?) en je weet niet meer of je nu afstand moet delen door tijd of andersom. Wat moet je dan? Gokken? Of moet in die formule de afstand in meters of in kilometers?

In dat geval is het slim om naar de eenheden te kijken. Kijk maar eens naar deze formules:

In de eenheid km/u staat eigenlijk een som, namelijk km gedeeld door uur, dus afstand in kilometers gedeeld door tijd in uren. En als je naar m/s moet doorrekenen, moet dus de afstand in meters en de tijd in seconden.

Deze truc werkt ook bij heel veel formules. Neem bijvoorbeeld de formule van druk: p = F/A.
p = druk in Pascal, en Pascal is N /m2
F = kracht
A is oppervlakte.

Welke eenheden horen dan bij kracht en oppervlakte? Kracht is in Newton, en de oppervlakte moet dan in m2, anders is de uitkomst van druk niet in N/m2 (want F/A = N/m2).

Deze laatste truc helpt ook om te bedenken in welke eenheden je moet rekenen. De formules vind je terug in Binas, en de eenheden ook (in de lijst met grootheden). Daar staat bijvoorbeeld dat Pascal = N/m2.

Examentraining in een weekend of langer?

Als je op zoek bent naar examentraining, zijn er allerlei mogelijkheden. Erg populair zijn de trainingen die universiteiten geven. In één weekend stomen zij je klaar voor je examen. Waarom zou je dan kiezen voor een trainingstraject van Bio-exact, verdeeld over meerdere weken of zelfs maanden, als het ook in één weekend kan?

Allereerst gaat een ‘snelle’ examentraining er vanuit dat alle stof al wel ergens zit opgeslagen, maar dat het opgefrist moet worden. Dat is lang niet altijd zo. Vooral als iemand staatsexamen doet, is dat vaak omdat iemand de stof nog niet gehad heeft, of omdat je het niet goed had meegekregen en er daardoor een keer op gezakt bent. In dat geval heb je meer tijd nodig om de stof goed te laten landen en er zelf mee aan het werk te gaan.

Een andere reden om te kiezen voor een ‘lange’ examentraining, is dat de stof beter blijft hangen als je het leren meer spreid. Uit onderzoek naar effectieve leermethoden blijkt dat dat het meest effectief is om te leren: spreid de leermomenten, liever heel veel korte perioden leren en vaak herhalen, dan lang achter elkaar op één ding focussen.

Bovendien is het goed om regelmatig te ontspannen. Een heel weekend ‘blokken’ geeft veel stresshormoon in je lichaam. Dat is niet goed voor je lichaam, omdat het stresshormoon je afweersysteem onderdrukt en logisch nadenken onmogelijk maakt. Tussen het leren door regelmatig ontspannen is daarom heel belangrijk.

Een laatste reden om te kiezen voor een ‘lange’ training is dat je vaak in meerdere vakken examen doet. Dan kun je het leren beter spreiden; een weekend vlak voor je examen lang trainen voor één vak, betekent vaak slechtere voorbereiding voor een ander vak.

Bron: Gino Camp en Anique de Bruin (2013). Leerstrategieën als brug tussen cognitieve psychologie en onderwijspraktijk. Onderwijsinnovatie, september 2013.